Sanat, en genel anlamıyla yaratıcılığın ve hayal gücünün ifadesi olarak anlaşılır. Tarih boyunca neyin sanat olarak adlandırılacağına dair fikirler sürekli değişmiş, bu geniş anlama zaman içinde değişik kısıtlamalar getirilip yeni tanımlar yaratılmıştır.
Sanatın Türleri Nelerdir?
Sanat asırlar boyunca farklı biçimlerde sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmada malzeme, konu, teknik gibi yöntemlere bakılmıştır. Günümüze gelecek olursak sanat türleri şu şekilde isimlendirilir ve beşe ayrılır.
Endüstriyel Sanatlar
Görsel Sanatlar
Ritmik Sanatlar
Fonetik Sanatlar
Karma Sanatlar
ENDÜSTRİYEL SANATLAR
Genel amacı ticari olan ek olarak ortaya bir eser çıkarma sanatıdır. Örnek verecek olursak; Marangozluk, Dokumacılık, Duvarcılık, Demircilik gibi.
MARANGOZLUK: Marangozluk, ağaç işleme zanaatıdır. Ağacın doğal hâliyle ya da makinelerce işlenmiş haliyle alınıp, kesme, biçme, zımparalama gibi işlemlerden geçirilerek nesnelerin ortaya çıkartılması işidir. Bu işi yapanlara marangoz denir.
DOKUMACILIK: Dokuma, atkı ve çözgü ipliklerinin dikey açı yapacak şekilde, birbirinin altından, üstünden geçirilmesiyle ortaya çıkan düz yüzeyli üründür. Bu sanatı sergileyen kişilere dokumacı denir.
DUVARCILIK: Duvarcılık, genellikle harçla örülen ve birbirine bağlanan tuğla, taş veya benzeri malzemelerle bir yapı inşa etme sanatıdır; duvarcılık terimi, yapı birimlerinin kendilerine de atıfta bulunabilir.
DEMİRCİLİK: Kancalar, zincirler, tarım araçları ve benzeri metal yapılı eşya ile demir ve benzeri maden parçalarını el ve iş tezgâhları yardımı ile bükerek, döverek veya kalıpla biçimlendirerek işleyen ve onaran kişiye demirci denir.
GÖRSEL SANATLAR
Bu sanat türü plastik sanatlar olarak adlandırılır. Kendi başlarına bir değer yaratan resim, mimari, heykel, çizim gibi sanat ürünleri konu alır.
RESİM: Sanatçının hayal dünyasını veya doğadan bir kesiti anlatan düz bir zemin üzerinde renklerin ve çizgilerin kullanıldığı sanat türüdür. Diğer sanatlara göre resim en çok çeşidi olan türdür. Resim sanatının çeşitli olması tarihten günümüze kadar gelmesine vesile olmuştur. Resim sanatında herhangi bir kısıtlamanın olmaması ve taşınabilir olması diğer sanat türlerine göre uluslararası bir öncü olmasına sebep olmuştur.
MİMARİ: İnsanların kendini savunmaları, barınmaları ve dinsel ibadetlerini yerine getirmeleri için belirli kurallar çerçevesinde meydana gelen yapı ve mekân sanatıdır. Bu eserler kullanış amaçlarına göre (ev, Camii vb.) gruplandırılır.
HEYKEL: Taş, ağaç, bronz, kil, alçı gibi malzemelerden 3 boyutlu bir tasarım yapılması sanatına Heykel denir.
KABARTMA: Metal, kil, taş, ahşap veya alçı gibi malzemelerin yüzeyine bası kesimlerinde kabartı bırakılarak bazı kesimleri de oyularak yapılan sanat ürününe Kabartma adı verilir.
SERAMİK: Kilden elde edilen torna veya kalıpta şekil verilen sonra fırınlanan eşyanın adı.
RİTMİK SANATLAR
Eyleme dönüşmüş ifadeleri anlatan sanat türleridir.
TİYATRO: Sahne oyunudur. Seyirciler önünde sergilenmesi için yapılmış gösteriler bütünüdür. Duygu ve olayların farklı biçimlerde mimiklerle anlatılma biçimidir. Temsil edilen eser olarak adlandırılır. Olayları oluş yollarıyla sergiler. Konuşma ve eyleme dayanır. Gösteri sanatıdır. En önemli teorisyeni Shakespeare’dir. Diğer sanat türlerinden farklıdır. Diğer sanat eserleri okumak ve dinlemek için üretilmişken tiyatro sahne önünde oynanır ve ek olarak izlenilir. Değer ölçüsünü izleyicinin merakı ve ilgisinden alır. Gözle görünür bir sanat türü olduğu için toplum psikolojisine hitap eder. İçinde Müzik, Sahne, Oyunculuk, Işık, Dekor, Kostüm gibi unsurları bulundurur.
PANDOMİM: İçinde söz bulunmayan mim sanatına Pandomim adı verilir. Sözlerin kullanılmadığı tiyatro oyunudur. Sahne ve gösteri sanat türlerinden birisidir. Sanatçı yüz mimikleri ile el ve kollarını kullanarak sanatını yani beden dilini icra eder. Evrensel bir tiyatro sanatıdır. M.Ö. bile Mim sanatının kullanıldığı bilinmektedir. ‘Sessiz Dil’ olarak da bilinir. 17.yy. gelindiğinde bale içinde kullanılmaya başlanmıştır. Zamanla mistik çağlardan evrilip güncel konulara yer verilmeye başlanmıştır. Ülkemizde Pantomim sanatının öncüsü Erdinç Dinçer’dir. Türkiye'de Taner Barlas Mim Tiyatrosu bu sanat türüne ev sahipliği yapmıştır.
FONATİK SANATLAR
Söz ve seslerin yardımı ile yapılan sanat türleridir.
ŞİİR: Düz kelime anlamına veya yeni anlamlar oluşturmak için dilde farklı ölçüler kullanılarak ritmik ve estetik eserlerin üretildiği sanat türüdür.
MÜZİK: Sesin anlamlı bir şekilde biçimlendirilmiş halidir. Müzik veya musiki ismini alır. Sessizliğin ve sesin belirli bir zaman arasında kullanıldığı sanatsal biçim almış halidir. Duygulara yönelik çağrışımlar yaratır. Tarihsel açıdan bakacak olursak farklı terimlerle adlandırılmıştır. 20.yy. gelindiğinde Batı Müziğinde ortaya çıkan farklı akımlar yer almaktadır. Bu sebeple ortak bir tanımının olması zorlaşmaktadır. Ulaşılması kolay olan bu sanatın tanımının yapılmasını zorlaştırdığı aşikardır. Tek anlam yerine tanım olarak farklı anlamlarda Psikolojik, Sosyolojik, Politik, Akustik benzeri ifadelerle tanımlanmıştır. Her alanın tanım olarak müziğe bakış açısı farklıdır. Bu nedenle farklı bakış açılarının olması müzik teorisyenleri tarafından değerlendirilir.
KARMA SANATLAR
Hem göze hem de kulağa hitap eden sanatlardır.
SİNEMA: Kamera vasıtası ile elde edilen görüntülerin ışık aracılığı ile beyaz bir perde zeminine yansıtılarak sessiz veya sesli görüntüler bütünüdür. Bu görüntülere film adı verilir. Bu filmler sinema salonu ismi verilen bir binada sergilenir. Bu sanat türünde genel olarak kurgu, diyaloglar sahne dünleri, dekorlar, ışık ve ses gibi unsurların bir arada uygun olarak kullanılmasını tarif eder. Bu işlemlerin tamamına sinema adı verilmektedir. Ricciotto Canudo sinemayı, "yedinci sanat" adı ile tanımlamıştır. Günümüzde de bu isimle bilinmektedir.
FOTOĞRAF: Işık yardımı ile iz bırakmaya fotoğraf adı verilmiştir. Elektromanyetik radyasyonun bir arada toplanıp odaklanmasıyla meydana gelir. En bilinen fotoğraf türü ise dalga boylarıyla meydana gelen fotoğraflardır.
OPERA: Mitoloji ve tarihten esinlenen Opera güncel olaylar ve efsanelerden bahseder. Müzikle süslenir ve diğer sanatları içinde bulundurabilir. Dekor, Dans, Işık, Kostüm gibi unsurları içinde taşıyan sahneleme sanatıdır.
DANS: Tüm vücudun bir müzik eşliğinde ritimler dahilinde estetik bir şekilde çalıştırıldığı sanat türüdür. Bir ifade şekli veya tedavi yöntemi olarak da ifade edilir. Fransızca: Danse ismi ile bilinir.
